Tekst:  A   A+ A++

Proloog

Tienduizenden mensen uit de bezette Europese landen hielden zich tussen 1939 en 1945 in Zuidnedersaksen op. Aangeworven, verplicht te werk gesteld of gewelddadig gedeporteerd – als ze een keer hier waren, konden ze niet naar hun vaderland terugkeren: Ze moesten dwangarbeid verrichten. Na de oorlog voerden hun lotgevallen hen in meest uiteenlopende richtingen.

Proloog en ingang van de reizende tentoonstelling. Bron: Lisa Grow


De tentoonstelling „Op het spoor van de Europese dwangarbeid. Zuidnedersaksen 1939 – 1945“ pakt de losse draden, die boven Europa gespannen zijn, nu weer op en knoopt tevens een nieuw net: Partners uit Polen, Nederland, Italië en Duitsland werken samen en brengen vanuit verscheiden perspectieven verslag uit over de belevenissen en lotgevallen van voormalige dwangarbeiders in Zuidnedersaksen. Een symbool voor de verschillende landen over de titel van de pagina toont bij iedere tekst aan vanuit welk perspectief hij werd geschreven.

En de betrokkenen uit de verscheiden landen zelf vertellen in de tentoonstelling, wat hun overkwam. De levensverhalen beginnen met de kindertijd en de jeugdjaren voor de Tweede Wereldoorlog, volgen de wegen van de deportatie, komen dan voor een poosje in Zuidnedersaksen bij de verscheiden etappes van dwangarbeid bijeen, voordat ze voor heel verschillende levenswegen uiteengaan. In filminterviews geven de mensen de bezoeksters en bezoekers nadere inzage in hun leven. Door studenten geproduceerd actueel film- en fotomateriaal contrasteert tenslotte de herinneringen met het heden.

De verschijningsvormen van de nationaal-socialistische-dwangarbeid zijn veelvoudig. Om het beeld en de omvang daarvan voorstelbaar te maken, concentreert zich de tentoonstelling op de biografieën van enige  betrokkenen en op een bepaalde regio, die zich van Bad Gandersheim in het Noorden tot voor de poorten van Kassel in het Zuiden en van de rivier Weser en de heuvelrug Solling in het Westen tot Duderstadt en de rand van het Harzgebergte in het Oosten uitstrekt.

Europakarte mit der Lage von Südniedersachsen

De rode plek duidt de geografische ligging van Zuidnedersaksen binnen Europa aan (in de zin van de bestuursdistricten Göttingen en Northeim).